Bệnh Lê Dạng Trùng (Canine Babesiosis) và cách xử lý kịp thời cho thú cưng

1.Căn bệnh

- Do sinh vật đơn bào Babesia canis và Babesia gibsoni ký sinh bên trong hồng cầu của chó gây ra
- Babesia canis là loại đơn bào có dạng hình quả lê, giọt nước hay hình hạt đậu. Kích thước 5 – 7 ηm. Chúng thường tồn tại thành từng đôi, có khi nhìn thấy 8 đơn bào trong 1 hồng cầu.
- Babesia gibsoni có kích thước 1 – 3 ηm và thường

thấy bên trong hồng cầu ở dạng vòng nhẫn đơn lẻ.

Ve chó Rhipicephalus sanguineus là môi giới truyền bệnh cho chó
Bệnh có ở khắp nơi kể cả đồng bằng và miền núi
Chó nhập ngoại và chó non dưới 6 tháng tuổi dễ mắc và thường bệnh nặng, tỷ lệ chết cao 60 – 70%.
Lê dạng trùng sinh sản theo 2 hình thức:

- Từ 1 Lê dạng trùng trong hồng cầu sẽ nảy chồi thành 2, sau đó phá vỡ hồng cầu thoát ra ngoài rồi xâm nhập vào hồng cầu khác.
- Ve chó Rhipicephalus sanguineus hút máu chó bệnh, Lê dạng trùng chui vào ve, qua quá trình phát triển sẽ trở thành bào tử, khi ve hút máu chó sẽ truyền bào tử đó sang chó, bào tử xâm nhập vào hồng cầu phát triển thành Lê dạng trùng gây bệnh.

2. Triệu chứng

2.1. Thể cấp tính

- Chó sốt cao 39,5 – 40,50 C, kéo dài 2 – 4 ngày, chó ủ rũ và nằm bẹp, các niêm mạc nhợt nhạt do thiếu máu
- Số lượng hồng cầu giảm rõ rệt, bạch cầu tăng 10 -12 nghìn/ mm3.
- Nước tiểu lúc đầu trắng đục sau đỏ nâu.
- Chó khó thở, nhịp thở tăng, có hiện tượng hoàng đản da và niêm mạc.
- Chó con dưới 12 tháng tuổi thường chết sau 1 tuần với biểu hiện thân nhiệt và huyết áp hạ, trụy tim mạch.

2.2. Thể mãn tính

- Chó ăn uống bình thường nhưng mệt mỏi, gầy sơ sác, kém linh hoạt, lông rụng dần.
- Sốt nhẹ 39 – 400 C, sau đó giảm, ít lâu sau lại sốt lại.
- Nước tiểu có màu đỏ nâu, nếu không điều trị kịp thời chó sẽ chết trong vòng 30 – 40 ngày vì kiệt sức và thiếu máu.

3. Phòng và trị bệnh

3.1. Phòng bệnh

+ Thực hiện tốt khâu chăm sóc nuôi dưỡng, vệ sinh thú y:

Hàng ngày dọn chuồng thu nhặt phân đổ vào hố xử lý.
Định kỳ tẩy uế, vệ sinh chuồng nuôi, cũi nhốt chó, nơi ở của chó, môi trường xung quanh và diệt ve triệt để.
Không thả rông chó, mèo, cách ly chó, mèo bệnh để hạn chế lây
Những nơi đã có bệnh phải định kỳ kiểm tra máu chó để phát hiện chó bệnh và chó mang trùng để điều trị kịp thời hạn chế lây

3.2. Điều trị

Nguyên tắc chung: Điều trị nguyên nhân kết hợp với điều trị triệu chứng, trợ sức kết hợp với chăm sóc vật nuôi.

+ Dùng thuốc đặc trị:

Haemosporidin: 0,5 mg/kgP, pha với nước muối sinh lý theo tỷ lệ 2%, tiêm bắp, sau 15 ngày tiêm nhắc lại lần
Benzydin (Azidin): 4 – 5 mg/kgP, pha với nước muối sinh lý thành dung dịch 5 – 10 %, tiêm bắp hay tĩnh mạch. Có thể tiêm nhắc lại sau 15 – 20 ngày.

+ Điều trị triệu chứng:

Đề phòng mất máu: Vitamin
Trợ sức, trợ lực bằng cách tiêm Vitamin B1, B12, Vitamin C 5%, B. complex…
Bổ xung nước và chất điện giải bằng cách tiêm truyền dung dịch sinh lý mặn ngọt đẳng trương với liều 20 – 30 ml/kgP.
Trong trường hợp cần thiết có thể truyền máu cho chó bệnh.
Chống hoàng đản: Có thể sử dụng một số bài thuốc nam như:

Bài thuốc số 1:

- - Hạt ý dĩ 50 g
  - Đại phúc bì (vỏ quả cau già) 50 g
  - Nhân trần 100 g
  - Chi tử (quả dành dành) 50 g
  - Nước sạch 1500 ml

Cách nấu: Đun sôi, cô đặc còn 500 ml, cho uống nhiều lần trong ngày.

Bài thuốc số 2:

- - Rau má 100 g
  - Nghệ già 50 g
  - Thân, lá, rễ cây Mã đề 100 g
  - Nước sạch 1500 ml

Cách nấu: Đun sôi, cô đặc còn 500 ml, cho uống nhiều hàng ngày.