1. Mầm bệnh
- Virus cúm chó là một thành viên virus cúm type A họ
- Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng virus cúm chó được cho là do lây nhiễm trực tiếp từ ngựa sang chó do có cùng subtype H3N8. Tuy nhiên, sau khi lây nhiễm sang loài chó, giống virus này đã có một biến đổi nhỏ trong cấu trúc gen và trở nên cảm nhiễm với loài chó. Do vậy, cấu trúc gen của 2 virus này không hoàn toàn giống nhau. Do virus chỉ gây bệnh cho loài chó nên được gọi là virus cúm chó.
- Một subtype thứ 2 gây bệnh cúm chó được phân lập ở Hàn Quốc năm 2009 là H3N2. Đã có nhiều bằng chứng chứng minh giống virus này có thể lây nhiễm trong loài chó khi xảy ra dịch bệnh. H3N2 được cho rằng có nguồn gốc từ các giống virus gây bệnh cúm gia cầm.
- Virus có thể bị tiêu diệt bởi các chất sát trùng thông thường. Chúng mất khả năng hoạt động ở 560C trong 30 phút hoặc trong môi trường PH thấp (PH = 2) nhưng có thể tồn tại hàng giờ trong dịch nhầy khô.
2. Dịch tễ học
- Chỉ có loài chó cảm nhiễm với bệnh, bệnh được phát hiện lần đầu tiên trên giống chó săn nhưng tất cả các giống chó đều cảm nhiễm với virus này. Cho đến nay chưa có ca cảm nhiễm nào với H3N8 và H3N2 ở người cũng như các loài động vật khác.
- Virus cúm chó được thải trừ ra môi trường do bệnh súc ho, hắt hơi và thông qua dịch mũi. Cả H3N8 và H3N2đều được tìm thấy trong dịch tiết đường hô hấp nhưng không tím thấy trong phân.
- Bệnh súc có thể thải trừ virus sau 7 – 10 ngày xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Khoảng 20 – 25% chó không có biểu hiện triệu chứng bệnh nhưng vẫn thải trừ virus.
3. Triệu chứng
- Nung bệnh 2 – 5 ngày
- Thường biểu hiện giống bệnh đường hô hấp thể nhẹ tương tự viêm phế quản. Đầu tiên là sốt nhẹ, sau ho dai dẳng liên tục và đôi khi mũi chảy mủ (do bội nhiễm vi khuẩn). Tiếng ho nhẹ, ho khan và có thể kéo dài 3 – 4 tuần mặc dù có thể được điều trị. Trường hợp bệnh không phức tạp thì thường là ho khô.
- Bệnh súc mệt mỏi, ủ rũ, chán ăn. Bệnh nặng, có biểu hiện sốt cao, nhịp thở tăng kèm theo các biểu hiện bệnh viêm phổi hoặc viêm phế quản (hắt hơi, chảy nước mũi, ho…)
- Vài trường hợp bệnh súc chết với hiện tượng xuất huyết đường hô hấp, triệu chứng này thấy ở chó đua và hiếm thấy ở chó cảnh.
- Ở thể bệnh dữ dội, chó thường bị chết, tỷ lệ chết từ 1- 5% cũng có thể lên đến 8% chủ yếu do bội nhiễm vi khuẩn. Tỷ lệ chết cao hơn ở một só nhóm chó greyhounds có thể lên tới 36% ở giống chó Greyhound Florida
4. Bệnh Tích
- Bệnh súc chết bởi virus H3N8: xuất huyết có ở phổi, trong các vách và xoang màng phổi. Viêm phổi nặng làm cho phổi có màu đỏ thẫm hoặc màu đen.
- Phân tích mô học có thể thấy viêm khí quản, viêm phế quản, tiểu phế quản và viêm nặng trong các khe kẽ của phổi.
5. Chẩn đoán
+ Chẩn đoán lâm sàng:
- Nghi ngờ chó bị cúm khi chó bị ho dai dẳng kéo dài. Chú ý phân biệt với các bệnh ho cũi chó, viêm phổi hay các bệnh ở đường hô hấp.
+ Kiểm tra trong phòng thí nghiệm:
- Chẩn đoán huyết thanh học và xét nghiệm RT-PCR là những biện pháp tin cậy nhất để phát hiện virus cúm chó H3N8.
6. Phòng và trị bệnh
6.1. Phòng bệnh
+ Vệ sinh:
- Thực hiện tốt công tác vệ sinh thú y, nuôi dưỡng chăm sóc chu đáo, cho gia súc ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Cũi nằm, bát ăn và các vật dụng khác nên được rửa sạch và khử trùng thường xuyên.
- Cách ly chó bệnh để hạn chế lây lan, các dụng cụ chăn nuôi phải rửa sạch và khử trùng sau dịch.
+ Tiêm phòng vacxin:
- Tiêm phòng vacxin phòng bệnh cúm chó và vacxin phòng các bệnh đường hô hấp khác như ho cũi chó để đề phòng kế phát khi dịch bệnh xảy ra.
Vaccin phòng 6 bệnh phổ biến trên chó con: sốt sài, viêm gan truyền nhiễm, bệnh do parvovirus, bệnh ho cũi chó, cúm chó, bệnh do xoắn khuẩn.
6.2. Điều trị
- Sử dụng kháng sinh phổ rộng đề phòng bội nhiễm vi khuẩn.
- Điều trị triệu chứng kết hợp với trợ sức, trợ lực, tăng cường sức đề kháng thông qua bổ xung nước và chất điện giải, bổ xung các loại vitamin C, B1, B12...